Na pierwszy rzut oka to „tylko” most nad Wisłą – ale gdy poznasz jego historię, zrozumiesz, że to jeden z najważniejszych obiektów inżynieryjnych XIX wieku w Europie. Most drogowy w Tczewie to nie tylko zabytek – to symbol rozwoju przemysłowego, determinacji ludzi oraz ofiara konfliktów zbrojnych. Dziś przyciąga turystów, fotografów, pasjonatów historii oraz inżynierów z całego świata.

🏗 Pomysł i projekt – narodziny wielkiej konstrukcji

Historia mostu zaczyna się w 1842 roku, kiedy Prusacy, dostrzegając znaczenie Tczewa jako ważnego punktu na mapie transportowej, rozpoczęli prace nad budową mostu przez Wisłę. W 1845 roku rozpoczęto budowę, a jej głównym projektantem był Carl Lentze – pruski inżynier i specjalista w dziedzinie budownictwa mostowego.

Lentze zaprojektował imponującą konstrukcję złożoną z 10 przęseł kratownicowych, opartych na potężnych, kamiennych filarach. Całkowita długość mostu wynosiła pierwotnie 837 metrów, co czyniło go najdłuższym mostem w Europie, a nawet jednym z najdłuższych na świecie w momencie oddania do użytku w 1857 roku. Obecna długość od 1912 roku ponad 1030 m.

👷 Budowa i budowniczowie

Za realizację budowy odpowiedzialni byli niemieccy i polscy robotnicy pracujący pod nadzorem pruskich inżynierów. Budowa trwała 12 lat (1845–1857), a ze względu na trudne warunki wodne i duży zakres prac, przedsięwzięcie było ogromnym wyzwaniem technicznym tamtych czasów.

Do budowy wykorzystano tysiące ton stali i kamienia, a konstrukcja musiała wytrzymać nie tylko ciężar transportu kolejowego i drogowego, ale też silne prądy Wisły i lód podczas roztopów.

🕰 Historia pełna burz i zniszczeń

Most drogowy w Tczewie od samego początku był obiektem strategicznym – zarówno dla gospodarki, jak i wojska.

• 1939 r. – wrzesień
  W dniu wybuchu II wojny światowej most został zaminowany i wysadzony przez polskich saperów, by zatrzymać niemiecki atak. Nie zdążyli jednak tego zrobić – most został przejęty przez Niemców w jednej z pierwszych bitew II wojny światowej.

• 1945 r. – koniec wojny
  Podczas wycofywania się, wojska niemieckie ponownie zniszczyły części konstrukcji, aby utrudnić marsz Armii Czerwonej.

• Po wojnie
  W latach 50. XX wieku odbudowano część mostu do użytku drogowego. Nie wszystkie przęsła przywrócono jednak do stanu pierwotnego – część zachowała formę ruin lub fragmentów ekspozycyjnych.

🛠️ Stan prac i plany odbudowy

• W 2019 roku konserwator zabytków nakazał wstrzymanie kontrowersyjnej rozbiórki przęseł typu ESTB – uznanych za unikalne w Europie.

• W lutym 2025 roku Rada Miasta Tczewa przekazała Powiatowi 1 mln zł na prace budowlane.

• W maju 2025 r. Sejmik Województwa Pomorskiego przyznał kolejne 1,5 mln zł na odbudowę zabytkowej części mostu.

• Ogłoszono przetarg na kontynuację inwestycji. Wybrano firmę ale inna złożyła odwołanie, więc sprawa trafiła do Krajowej Izby Odwoławczej, decyzja spodziewana latem 2025 r.

• Dodatkowo trwa zaprojektowanie dokumentacji dla wschodniej (lisewskiej) części mostu – zainteresowane są trzy firmy, budżet to ok. 970 000 zł.

🏛 Zabytek i współczesne znaczenie

Most drogowy w Tczewie od 2004 roku jest wpisany do rejestru zabytków. Znajdują się tam unikatowe portale w stylu neogotyckim oraz oryginalne przęsła Lentzego, które są dziś eksponowane jako część dziedzictwa inżynieryjnego.

Obiekt pełni dziś funkcję mostu pieszo-rowerowego (częściowo), a równolegle funkcjonuje nowoczesny most drogowy. Trwają dyskusje nad pełną rewitalizacją zabytkowej konstrukcji. Dobrze by było aby most wrócił do funkcjonalności nie tylko jako ułatwienie komunikacyjne, ale także jako magnes dla turystów oraz miejsce pieszych i rowerowych wycieczek.

🎥 Zobacz to miejsce na własne oczy

Prezentujemy wyjątkowy film ukazujący most z różnych perspektyw – z ziemi, z wody i z lotu ptaka. Zobacz majestatyczne przęsła, portale i przestrzeń wokół Wisły – wszystko to uchwycone obiektywem naszej kamery.

📌 Dlaczego warto odwiedzić Most w Tczewie?

• To najstarszy most drogowo-kolejowy na Wiśle.

• Jeden z najważniejszych zabytków techniki w Polsce.

• Część szlaku historii transportu i inżynierii.

• Punkt obowiązkowy dla każdego miłośnika Pomorza.

Moje inne realizacje na YouTube, znajdziesz na głównym kanale Biuro Obsługi Firm PIO-MAR oraz blogowym kanale Pasja Czyni Wolnym.

Zapraszam do współpracy. Marek Mróz

Szukasz serwisu ze świetną muzyką ? Polecamy ArtList, będzie nam miło jeśli zarejestrujesz się z naszego linku polecającego TUTAJ Rejestrując się z linku otrzymasz dwa miesiące subskrypcji gratis.